داود سوری: در این خصوص میخواهیم به این مسئله بپردازیم که تحریمها چه بلایی بر سر تجارت ما آوردند و اگر تحولات سیاسی پیشرو منجر به تشدید تحریمها شود، ممکن است با چه چالشهای دیگری روبهرو شویم. اگر به روند رشد اقتصادی در جهان و کشورهای همسایه بنگریم، متوجه میشویم که بعد از همهگیری کووید 19 و پایان آن، اقتصادهای جهان به روال معمول خود بازگشتند و به همین دلیل برای چند سال آینده پیشبینی میشود نرخ رشد اقتصادی در جهان به طور متوسط در محدوده 3 درصد دنبال شود. بر مبنای پیشبینی رشد اقتصادی کشورهای گروه بیست (G20) در سال های 2024 و 2025 میلادی، بیشتر این کشورها از رشد اقتصادی بالایی بهره خواهند برد.
همچنین این روند رشد اقتصادی بالا برای اقتصادهای هند، اندونزی، چین و عربستان سعودی نیز پیشبینی شده است. در این میان اگر ما به سیاستهای اقتصادی توجه داشته باشیم، اندونزی میتواند یک مطالعه موردی مناسب برای ما باشد که این اقتصاد چگونه توانسته از نرخهای رشد اقتصادی بالا برخوردار باشد.
با بررسی و مطالعه آمار و اطلاعات موجود در اقتصادها متوجه میشویم که این رشد اقتصادی همبستگی معناداری با رشد تجارت دارد. در واقع آنچه کشورهای جهان را به هم متصل میکند، تجارت و عبور و مرور کالاها و محصولها از مرزهاست که شبکهای از اقتصادها را بهم شکل میدهد و اقتصادها میتواند همسو با هم، رشد اقتصادی بالا یا پایین را تجربه کنند. به همین دلیل به نظر میرسد نقطه اتصال، تجارت باشد.
اقتصاد ما به عنوان یک سرزمین با شرایط خاص ژئوپلتیک در میان کشورهای غرب آسیا نمیتواند به مثابه جزیرهای کاملا جدا عمل کند و در چرخه تجارت قرار نگیرد. هر چهقدر ارتباط ما با اقتصادهای دنیا ضعیفتر باشد و با میزان تبادل و تجارت کمتری با اقتصادهای جهان و همسایه مواجه باشیم، به همان میزان از نبود رشد اقتصادی رنج میبریم و آسیب میبینیم و بالعکس هم درست است.
همه این بیمو امیدها بستگی به میزان و نوع مشارکت ما با اقتصادهای جهان است. اگر به روند رشد اقتصاد جهانی در دوره پیش از همهگیری کووید 19 توجه کنیم، تجارت بینالملل به همین رویه و شکل پذیرفته شده است. روند تجارت کالا و خدمات بعد از همهگیری کووید 19 افزایش یافت و رشد خدمات با سرعت قابل توجهی میزان کاهش خود را جبران کرد. آن چیزی که باید درباره روندهای تجارت در جهان به آن توجه داشته باشیم، این است که همه این رشدها مدیون بستر اینترنت و مسئله تکنولوژی و دیجیتال است. چرا که بخش خدمات به واسطه این بستر توانست در دوران همهگیری از رشد خوبی برخوردار شود.