Submitted by content on
همایش چشم انداز 1403

پرونده باز خصوصی سازی و مولد سازی اموال مازاد دکتر مهرداد سپهوند

هرچند با خصوصی سازی گاه به عنوان یک پروژه سیاسی برخورد شده است اما مبانی نظری و شواهد تجربی نشان می دهند که خصوصی سازی می تواند سبب افزایش کارآیی شود موفقیت برنامه خصوصی سازی در گرو هدفگذاری درست،
شرایط مناسب و روش اجرایی درست است برنامه خصوصی سازی در ایران فاقد عناصر فوق بوده و موفق نبوده است به خصوصی سازی باید به عنوان یک مفهوم پویا و بخشی ازیک برنامه جامع در جهت مدیریت اموال دولتی و رشد اقتصادی
نگریست و از برخورد سیاسی و ایدئولوژیک با آن پرهیز کرد.
254

خصوصی سازی به عنوان ابزار سیاسی خصوصی سازی و ملی سازی هر دو می توانند ابزاری برای توسعه قیومیت سیاسی گروه های حاکم باشند نخستین پروژه فراگیر خصوصی سازی در دوره هیتلر در آلمان اتفاق افتاد و ییک از اهداف آن تسلط مدیران وفادار به رایش بر اقتصاد بود دومین برنامه گسترده در شییل سال 1975 و تحت حکومت پینوشه اجرا شد و گروه های مسلط از آن زمان امروزه نیز 70 درصد اقتصاد شییل را در دست دارند، سومین برنامه جامع خصوصی سازی در انگلستان دوره مارگارت تاچر انجام شد و یکی از اهداف آن تضعیف پایگاه حزب رقیب بود. برخی نیز کاهش هزینه سیاسی مداخله از مالکیت به سوبسید را یکی از انگیزه های خصوصی سازی ذکر کرده اند برنامه خصوصی سازی در روسیه نیز در قدرت گرفتن الیگارش های وفادار به پوتین بسیار موثر بود در ایران نخستین برنامه خصوصی سازی توسط شاه سابق عمدتا برای کسب وجهه سیاسی انجام شد پرونده باز خصوصی سازی و مولد سازی اموال مازاد خصوصی سازی و کارایی اقتصادی شرایط پروژه موفق خصوصی سازی آسیب شناسی خصوصی سازی در ایران فراتر از خصوصی سازی 9 نقش تحوالت تکنولوژیک درخصوصی سازی در ابتدای سده گذشته انگلستان تولید کننده چهارپنجم ذغال سنگ اروپا بود و این صنعت با بیش از یک میلیون شاغل بزرگترین صنعت این کشور بود همچنین صنایع دیگر نظیر تولید الکتریسیته و صنعت کشتی رانی با تکیه بر مزیت ذغالسنگ ارزان در جهان یکه تازی می کردند بتدریج اما نفت و گاز به عنوان انرژی های جایگزین غلبه پیدا کردند و فشار بر روی این صنعت برای کاهش قیمت باال رفت و در سال های قبل از میل سازی در 1946 دوره افول این صنعت آغاز شده بود و تولید این صنعت به نصف کاهش پیدا کرد. به همین دلیل کسی به میل سازی آن اعتراض نکرد پس از میل سازی با فشار دولت هرچند مدت کوتاهی رشد را تجربه کرد اما در نهایت روند افت این صنعت ادامه یافت در سال 1991 این صنعت در اوج ضعف بود و با اعتصابات گسترده روبرو بود. در این سال این صنعت خصوصی سازی شد. اما دولت تولید کنندگان برق را موظف نمود تا همچنان 70 درصد سوخت خود را تا سه سال منحصرا از ذغال سنگ تهیه کنند. برای 5 ساله بعدی این مقدار به 40 درصد کاهش یافت